Hoe een zwangerschapsafbreking om medische redenen verloopt, hangt af van de zwangerschapsduur, het zorgtraject in het ziekenhuis en eigen keuzes van ouders.
Keuzeopties
Afhankelijk van de zwangerschapsduur kan een zwangerschapsafbreking om medische redenen op twee manieren worden uitgevoerd:
- Ben je minder dan 14 weken zwanger, dan kan een zwangerschapsafbreking gebeuren door middel van een curettage. Niet iedere arts kiest hier voor, maar bevraag zeker de mogelijkheid indien deze optie je voorkeur wegdraagt.
- Ben je meer dan 14 weken zwanger, dan zal de zwangerschapsafbreking bijna altijd gebeuren door middel van een medisch begeleide bevalling.
Verloop van een medisch begeleide bevalling
Een medisch begeleide bevalling is een bevalling die door middel van medicatie wordt opgewekt, onder begeleiding van een medisch team.
Eerste medicatie
Concreet zal je ongeveer 36u voor de bevalling moeten langsgaan in het ziekenhuis. Je krijgt er medicatie die de baarmoeder voorbereidt op de bevalling. Wanneer je deze medicatie hebt ingenomen, is er geen weg meer terug. Meestal zal je op dat moment dan ook gevraagd worden of je zeker bent van je keuze en of je dit schriftelijk wil bevestigen. Voor sommige ouders is dit een heel erg moeilijk moment. Het kan helpen om op voorhand even stil te staan bij hoe je dit moment wil invullen: Wie wil je er graag bij hebben? Wil je een moment om stil te staan bij het afscheid? Wil je graag iemand van het ziekenhuis spreken voor - of achteraf? Hoe ga je de rest van de dag invullen? Na het innemen van de medicatie, mag je gewoon weer naar huis.
De medicatie zag er bijna onschuldig uit, maar ik besefte heel goed dat ik hiermee de eerste stap zette om mijn kindje te laten sterven. Haar laten gaan uit liefde, was het moeilijkste wat ik ooit deed.Katrijn
Foeticide?
Vanaf een zwangerschapsduur van 22 weken (wanneer de grens van levensvatbaarheid bijna bereikt is) kan het zijn dat er een foeticide moet plaatsvinden. Men laat de foetus dan sterven in de baarmoeder door een injectie in het hartje door de buikwand van de moeder. Sommige artsen/ziekenhuizen kiezen hier standaard voor (ook vóór 22 weken), omdat ze niet het risico willen nemen dat een kind levend ter wereld komt. Bespreek het goed met je arts als je hierover vragen hebt. Misschien wil je weten hoe dit zal gebeuren en in welke mate je dit zelf, bijvoorbeeld op een echo, wil zien gebeuren.
De bevalling
Bij de inname van de medicatie krijg je een tijdstip mee waarop je terug in het ziekenhuis wordt verwacht. Na aanmelding zal je worden opgenomen op de materniteit voor een kort verblijf van één of twee dagen. Hier zal je opnieuw medicatie toegediend krijgen (oraal of vaginaal) om de arbeid op te wekken en te bevorderen. Je krijgt op dit moment ook (epidurale) verdoving aangeboden. Je kan zelf kiezen of je op dit aanbod ingaat of niet.
Na de bevalling kan je er voor kiezen om je kindje te zien of niet en worden er in de meeste ziekenhuizen tastbare herinneringen (foto's, hand- en voetafdrukjes, haarlok,...) bewaard. Dit kan allemaal helpen in het kader van afscheid nemen.
Onderzoek
Hoe lang je kindje bij je kan zijn, hangt af van de nood aan bijkomend onderzoek. Afhankelijk van de aandoening kan het aangewezen zijn om een obductie (een inwendig onderzoek van de foetus) uit te voeren. Dit moet redelijk snel na de bevalling gebeuren. Ook bijkomend genetisch onderzoek of radiologisch onderzoek (het maken van foto's) kan nodig zijn. Dit wordt steeds op voorhand met jou besproken en gebeurt nooit zonder toestemming. Laat je goed informeren over de voordelen van deze bijkomende onderzoeken (bv. in functie van een nieuwe zwangerschap) en over de gevolgen voor de tijd die je samen met je kind kan doorbrengen.
Administratie
Welke administratie nodig is, hangt af van de zwangerschapsduur waarop je bevalt.
- Gebeurt de zwangerschapsafbreking vóór 26 weken (of 180 dagen vanaf de bevruchting), dan is het kindje niet levensvatbaar en dan kan het niet juridisch erkend en officieel geregistreerd worden. In principe wordt het dan ook niet begraven.
- Vindt de afbreking plaats tussen 20 (140 dagen vanaf de bevruchting) en 26 weken zwangerschap dan kan je wel kiezen om het kindje met de voornaam te laten registeren in een speciaal register. Als ouder vraag je vrijwillig de registratie aan en kan je kindje een voornaam geven.
- Gebeurt de zwangerschapsafbreking na 26 weken of 180 dagen, dan wordt het kindje officieel erkend en moet het via een begrafenisondernemer begraven of gecremeerd worden. Je kindje wordt dan verplicht geregistreerd met voor- en achternaam. Na de aangifte heb je recht op kraamgeld, moederschapsrust en vaderschapsverlof. Een medewerker van de sociale dienst van je ziekenhuis kan je hierover informeren en ondersteuning bieden waar nodig.
Nazorg
Zes weken na de bevalling moet je op medische controle, na enkele weken wordt er ook een gesprek gepland om de resultaten van eventuele onderzoeken te bespreken. Ook los hiervan kan je zeker contact opnemen met het ziekenhuis als je nood hebt aan een gesprek over hoe het met je gaat.
Meer weten?
Wil je meer weten over het verloop van een zwangerschapsafbreking, de emotionele impact, de praktische regelingen die erbij komen kijken en/of de mogelijkheden rond afscheid? De meeste grote ziekenhuizen hebben een informatiebrochure ter beschikking.
Bij wijze van voorbeeld kan je hier de brochure 'Vlinderkind' van het universitaire ziekenhuis van Antwerpen vinden.