Skip to main content

Wat is seksueel misbruik?

Wanneer iemand jou op een seksuele manier aanraakt zonder dat je dit wenst of zonder dat jij toestemming kan geven, wordt er een wet overtreden. Dat noemt men seksueel geweld.

Iedere persoon heeft het recht om over zijn eigen seksualiteit te beslissen. Enkel wanneer jij toestemming geeft voor een seksuele handeling van om het even welke aard, mag deze gebeuren. De strafwet maakt een onderscheid tussen aantasting van de seksuele integriteit en seksueel geweld.

Aantasting van de seksuele integriteit

  • In de praktijk gaat het om aanrakingen met een seksueel karakter, waarmee je niet hebt ingestemd en die niet algemeen aanvaard zijn in onze samenleving.
  • Ook getuige zijn van seksuele handelingen zonder er aan deel te nemen kan aantasting van de seksuele integriteit zijn.
  • Definitie Strafwetboek aantasting van de seksuele integriteit

    Iedere met deze den strijdige en als dusdanig gewilde daad, welke op of met behulp van een welbepaald persoon, zonder diens geldige toestemming werd gepleegd en waarbij het algemeen eerbaarheidsgevoel wordt gekrenkt. Zij vereist dat de handelingen van een bepaalde ernst worden gesteld, die afbreuk doen aan de seksuele integriteit van een persoon, zoals die door het collectief bewustzijn van een bepaalde samenleving op een bepaald tijdstip wordt ervaren.

Seksueel geweld

Er zijn 2 verschillende vormen van seksueel geweld:

  • Hands-off (geen fysiek contact):
    • Seksuele intimidatie (vb. verplicht porno kijken, zich uitkleden onder dwang,...)
    • Seksuele verwaarlozing
    • Niet respecteren van seksuele intimiteit
  • Hands-on (met fysiek contact): 
    • Seksueel misbruik (fysiek contact-geen penetratie) vb. knijpen, ongewenste aanraking
    • Poging tot verkrachting (fysiek contact-poging penetratie)
    • Verkrachting (fysiek contact-penetratie): elke daad van seksuele penetratie van welke aard en met welk middel dan ook bedoeld, gepleegd op een persoon die daar niet in toestemt. Dit wil zeggen dat niet enkel het inbrengen van de penis in de vagina als verkrachting wordt gezien, maar iedere binnendringing in het lichaam (vaginaal, oraal of anaal) met ieder voorwerp (vingers, tong, vibrator,…), zolang dit seksueel getint is. Een gynaecologisch onderzoek is dus bijvoorbeeld geen verkrachting, omdat dit geen seksuele handeling is.
  • Seksueel geweld (WHO, 2003)

    Elke daad, poging tot en bedreiging met een daad van seksuele aard die leidt, of mogelijks zal leiden tot fysieke, psychische en/of emotionele schade en waarvoor geen toestemming is gegeven, of waarvoor het slachtoffer geen toestemming kon geven (omwille van intoxicatie, beperking, leeftijd, ziekte, dwang, intimidatie...) (WHO, 2003).

Toestemming

Er is geen enkele situatie waarin iemand je mag verplichten tot seks:

  • ook niet wanneer je al eerder gevreeën hebt met iemand.
  • of wanneer het om je partner of echtgenoot gaat. Officieel staat er in het huwelijkscontract dat de echtgenoten de plicht hebben om normale seksuele betrekkingen met elkaar te onderhouden, maar dit wil niet zeggen dat je partner dit van jou kan afdwingen.
  • ook wanneer je begint te vrijen met iemand en van gedachte verandert, geeft dit niet het recht aan de andere persoon om over je grenzen te gaan. Je mag je toestemming steeds intrekken en de ander moet dit respecteren.

De wet vermeldt een aantal omstandigheden waarin je geen geldige toestemming kon geven:

  • Geweld, dwang of door een list
    Wanneer iemand je fysiek overmeestert, jezelf of je naasten bedreigt, of je heel bewust misleidt.
  • Lichamelijk of geestelijk gebrek
    Wanneer je buiten bewustzijn bent of onder invloed van drugs of alcohol, wanneer je een mentale beperking hebt of door andere redenen niet over je volledige vermogens beschikt.
  • Leeftijd
    • De wet zegt dat je pas vanaf de leeftijd van 16 jaar volwassen genoeg bent om helemaal zelf te kunnen beslissen of je met iemand naar bed wil gaan.
    • Een uitzondering op deze wet zijn personen tussen 14 en 16 jaar die met wederzijdse toestemming geslachtsgemeenschap hebben en waarbij er een max. leeftijdsverschil van 3 jaar is.